By mair, on March 23rd, 2023% Brenin Gostyngedig
“Pwy ti’n feddwl wyt ti?”. “Wyt ti’n gwybod efo pwy wyt ti’n siarad?” Dw i’n cofio athro yn atgoffa disgybl o’i le a’i statws gyda’r union eiriau yna. Geiriau ydyn nhw sydd wedi eu defnyddio lawer gwaith gan rai sydd eisiau mynegi eu safle a’u hawdurdod. Mae hwn yn ffordd o ddyrchafu eich hun pan mae’n amlwg eich bod yn colli rheolaeth. Dro arall defnyddir y geiriau yma pan mae rywun eisiau amddiffyn ei hun rhag cael cam.
Os oedd gan unrhywun hawl i ddefnyddio’r geiriau yma, yr Arglwydd Iesu Grist oedd hwnnw pan gafodd ei arestio a’i gymryd o ardd Gethsemane i gael ei gamdrin a’i wawdio gan yr awdurdodau a’r dorf. Dyma beth o’r hanes:
“Yna cymerodd milwyr y rhaglaw Iesu i’r Praetoriwm a chynnull yr holl fintai o’i gwmpas. Wedi diosg ei ddillad, rhoesant glogyn ysgarlad amdano; plethasant goron o ddrain a’i gosod ar ei ben, a gwialen yn ei law dde. Aethant ar eu gliniau o’i flaen a’i watwar: “Henffych well, Frenin yr Iddewon!” Poerasant arno, a chymryd y wialen a’i guro ar ei ben. Ac wedi iddynt ei watwar, tynasant y clogyn oddi amdano a’i wisgo ef â’i ddillad ei hun, a mynd ag ef ymaith i’w groeshoelio.” (Mathew 27:27-31).
Mae’n hawdd camfarnu Iesu heddiw hefyd. Ond sylwch ar ymateb Iesu. Does yna ddim ymdrech i ddyrchafu ei hun, dim ond gostyngeiddrwydd tawel geir ganddo. Gwelwn ei fod yn Un oedd yn fodlon dioddef dros bobl eraill. Mewn gwirionedd, roedd yna frenin mwy o lawer na Brenin yr Iddewon yma. Ef oedd Brenin Nef a’r holl greadigaeth. Roedd ganddo’r hawl i edliw eu camgymeriad a’u hamarch. Roedd ganddo’r hawl i’w gosod ar brawf a’u cosbi am eu gweithredoedd. Mae’r un hawl ganddo heddiw. Duw gostyngedig yw Iesu. Un a ddewisodd ddweud dim. Un a ddewisodd beidio â dinistrio ei elynion ond yn hytrach agor ffordd cymod i’r rhai a gredodd.
Yn ei ostyngeiddrwydd tawel a’i barodrwydd i farw y deallwn ei gariad tuag atom. Gelwir arnom ninnau i’w dderbyn a’i ddilyn mewn gostyngeiddrwydd a diolchgarwch a rhoi ei le cywir iddo yn ein bywyd fel Arglwydd a Gwaredwr y Pasg hwn.
Y Parch. Robert O. Roberts
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 26.03.23
By mair, on March 10th, 2023% Wrth i mi ysgrifennu’r myfyrdod hwn ar fore dydd Iau, mae Llansannan dan garped trwchus o eira ac Ysgol Bro Aled wedi cau am y dydd. Gallwch ddychmygu’r cyffro yn ein tŷ ni! Er na fydd pawb yn gwirioni’r un fath, i’r rhai sydd ddim yn gorfod mentro allan i’r oerfel, anodd yw peidio rhyfeddu wrth sylwi ar y tirwedd o’n cwmpas wedi’i drawsnewid yn llwyr. Hyd yn oed yn y gerddi bleraf, mae’r llanast yn cael ei orchuddio wrth iddo gael ei ddisodli gan brydferthwch claerwyn. Dyma’r ddelwedd fyw sy’n cael ei defnyddio yn y Beibl i gyfeirio at yr Arglwydd yn maddau i’w bobl. Dywed Eseia 1:18, “Yn awr, ynteu, ymresymwn â’n gilydd,” medd yr Arglwydd. “Pe bai eich pechodau fel ysgarlad, fe fyddant cyn wynned â’r eira; pe baent cyn goched â phorffor, fe ânt fel gwlân.”
Os darllenwch ddechrau pennod gyntaf Eseia, daw’n amlwg fod pobl Dduw ar dir peryglus gan eu bod wedi troi cefn ar yr Arglwydd. Cânt eu ceryddu oherwydd eu drygioni a’u hanghyfiawnder nes bod Duw’n dweud ei fod yn syrffedu ar eu haddoliad gwag, ac nad yw am wrando ar eu gweddïau gan fod eu dwylo’n llawn gwaed (ad.15).
Efallai nad ydym ni’n gweld ein hunain yn yr un termau, ond mae’r Beibl yn dangos yn glir bod pawb ohonom wrth natur yn gwrthryfela yn erbyn ein Creawdwr. Er bod yr arwyddion sy’n amlygu hynny’n amrywiol, gwelwn trwy’r Beibl sut mae hunanoldeb, anghyfiawnder a chasineb yn effeithio pob cenhedlaeth.
Ond diolch i’r Arglwydd, trwy Iesu Grist daeth gobaith i’n byd toredig. Rhoddodd Eseia 1:18 gipolwg i ni o’r hyn fyddai’n digwydd, ac ar dudalennau’r Testament Newydd gwelwn yr uchafbwynt bendigedig wrth i Dduw sicrhau maddeuant i’r euog, a disodli hagrwch ein pechod gyda harddwch cyfiawnder Crist: ‘Ond os ydyn ni’n byw yn y golau, fel mae Duw yn y golau, dŷn ni’n perthyn i’n gilydd ac mae gwaed Iesu ei Fab yn ein glanhau o bob pechod.’ (1 Ioan 1:7 beibl.net)
Yn y ddau ddyfyniad Beiblaidd o Eseia ac 1 Ioan, nid cyd-ddigwyddiad yw’r cysylltiad rhwng maddeuant ac edifeirwch. Rhodd gras Duw yw maddeuant oherwydd bod Iesu wedi talu’r pris am ein pechodau ar y Groes, ond nid er mwyn i ni barhau â’n hen ffordd wrthryfelgar o fyw. Trwy’r Efengyl, mae Duw yn ein galw at Iesu Grist i brofi hyfrydwch maddeuant, ac i fywyd newydd o gyfiawnder trwy nerth yr Ysbryd Glân. ‘Peidiwch â gwneud drwg, dysgwch wneud daioni. Ceisiwch farn, achubwch gam y gorthrymedig, amddiffynnwch yr amddifad, a chymerwch blaid y weddw.’ (Eseia 1:17).
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 12.03.23
By mair, on February 23rd, 2023% Gan ei bod yn hanner tymor, buom fel teulu’n treulio’r ychydig ddyddiau diwethaf yng nghyffiniau Abertawe. Er bod gennym berthnasau a ffrindiau yno, mae’n rhaid i mi gyfaddef ei bod hi’n ardal ddieithr i mi. Ac o’r herwydd bu’n rhaid i mi ddibynnu’n drymach nag arfer ar y Sat Nav, a gwrando’n astud ar gyfarwyddiadau Gwenno (fu’n byw yn y ddinas am dair blynedd tra’n fyfyrwraig yno).
Gwnaeth hyn i mi sylwi profiad mor wahanol yw gyrru ar ffyrdd anghyfarwydd! Lle y byddwn fel arfer yn mynd o Lansannan i Abergele neu Ddinbych heb feddwl rhyw lawer am y daith, yn Abertawe mae pob cyffordd a chylchdro yn dod â phenderfyniadau brys angen eu gwneud! A’r cyfan yn eich gorfodi i ganolbwyntio’n galed ar le’r ydych, a lle fydd pen y daith.
Efallai fod rhai ohonoch yn crafu eich pen gan feddwl, pam y panics Rhodri? Os yw Gwenno’n gyfarwydd â’r ardal, gwranda arni hi! Cyngor doeth, ond cofiwch fod Gwenno’n gyfarwydd ag Abertawe ugain mlynedd yn ôl. Sawl gwaith ar y gwyliau daethom at drefn ffordd wahanol neu adeiladau newydd nad oedd Gwenno hyd yn oed yn gwybod sut i’w cyrraedd!
Tybed ydych chi wedi cael profiad tebyg wrth i’r cyfarwydd ddiflannu a chithau’n gorfod wynebu amgylchiadau a phenderfyniadau annisgwyl? Mae’n siŵr mai’r hyn sy’n ein hysgwyd fwyaf yw’r teimlad hwnnw o golli rheolaeth, o fod yn anghysurus gan nad ydym yn gallu troedio mor hyderus ag o’r blaen.
Os felly, cofiwn fod y Beibl yn annog credinwyr i fod yn ostyngedig, ac i beidio bod yn rhy sicr ohonom ein hunain. Dywed Diarhebion 3:5-7: ‘Ymddiried yn llwyr yn yr Arglwydd, a phaid â dibynnu ar dy ddeall dy hun. Cydnabydda ef yn dy holl ffyrdd, bydd ef yn sicr o gadw dy lwybrau’n union. Paid â bod yn ddoeth yn dy olwg dy hun; ofna’r Arglwydd, a chilia oddi wrth ddrwg.’
Mae’r Beibl yn cynnwys nifer helaeth o bobl wedi bod yn yr un cwch â ni! Nid oes angen i ni wybod pob cam o’r daith o’n blaenau, dim ond adnabod yr Un sy’n ein tywys. Iesu yw’r un a droediodd o’i wirfodd y ffordd erchyll honno i’r Groes er ein mwyn, er mwyn i’r Cristion fedru dweud fel Paul: ‘Ynddo ef, a thrwy ffydd ynddo, yr ydym yn cael dod at Dduw yn eofn a hyderus.’ (Effesiaid 3:12). Fel y disgyblion cyntaf, gallwn ninnau ‘adael popeth, a’i ganlyn Ef’ (Luc 5:11) trwy roi’n ffydd yng Nghrist. Wedi i ni wneud hynny, cawn ninnau brofi’r hyfrydwch o dderbyn yr Ysbryd Glân i’n nerthu a’n harwain bob cam o’r ffordd.
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 26.02.23
By mair, on February 9th, 2023% Ddydd Llun y daeth y newyddion cyntaf am y daeargryn dinistriol yn Nhwrci. Ac wrth i’r wythnos fynd yn ei blaen clywsom a gwelsom fwy a mwy am y sefyllfa dorcalonnus gyda niferoedd y marwolaethau yn cynyddu bob dydd. Sut allwn ni ymateb yw’r hyn sydd ar feddwl nifer ohonom. Beth am i ni ymroi i weddïo dros y rhai yng nghanol y dinistr, boed hwy wedi colli anwyliaid, wedi’u hanafu neu mewn sioc o golli cartref neu waith? Cofiwn hefyd am bawb fydd yn gweithio’n ddiflino i geisio bod o gymorth i eraill yng nghanol y chwalfa. Ac yn ymarferol gallwn hefyd gyfrannu tuag at apêl DEC sy’n cael ei chrybwyll mewn man arall o’r rhifyn hwn o Lais Bro Aled.
Yn naturiol bydd digwyddiadau o’r fath yn codi cwestiynau digon anodd ynglŷn â dioddefaint. Ac nid ni yw’r cyntaf i feddwl am faterion o’r fath. O droi at y Testament Newydd, gwelwn fod Iesu wedi ateb cwestiwn a ofynnwyd iddo yn sgil trychineb. Os edrychwch ar Luc 13:1-5 mae Iesu’n ymateb i gyflafan lle cafodd Iddewon yng Ngalilea eu lladd gan luoedd Rhufeinig Pilat. Ac wrth iddo ateb y cwestiwn, mae’n cyfeirio at drasiedi arall fyddai’n gyfarwydd i bobl o’i gwmpas ar y pryd, pan ddisgynnodd tŵr Siloam a lladd deunaw o bobl yn Jerwsalem.
Neges fawr Iesu yn Luc 13 yw bod angen i bawb edifarhau: syrthio ar ein bai, cefnu ar ein ffyrdd pechadurus, a throi at Dduw mewn ffydd. Efallai eich bod yn meddwl fod hynny’n rhyfedd yng nghyd-destun sgwrs am drychinebau, ond mae Iesu am i ni bwyso a mesur ein cyflwr ein hunain. Yn hytrach na chynnig atebion ynglŷn â dioddefaint, neu bwy yw’r pechaduriaid mwyaf, mae Iesu’n ein cymell i sylweddoli mai dinistr tragwyddol fydd diwedd pawb ohonom oni bai ein bod yn ymateb i alwad yr Efengyl mewn ffydd ac edifeirwch. Dyma neges sydd i fod i’n deffro, ond sydd hefyd yn dangos adnabyddiaeth Iesu ohonom. Mor hawdd yw i ni guddio tu ôl i beth sy’n digwydd i bobl eraill heb ystyried beth sy’n digwydd yn ein bywydau ein hunain.
Rydym i gyd yn byw mewn byd syrthiedig lle na allwn osgoi effeithiau dyrys poen, drygioni a marwolaeth. Cwestiwn Iesu yw sut yr ydym ni’n ymateb i hynny? Newyddion godidog y Beibl yw bod Duw eisoes wedi ymateb i’n sefyllfa argyfyngus mewn cariad trwy anfon ei Fab atom i’n hachub.
‘Do, carodd Duw y byd gymaint nes iddo roi ei unig Fab, er mwyn i bob un sy’n credu ynddo ef beidio â mynd i ddistryw ond cael bywyd tragwyddol.’ (Ioan 3:16)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 12.02.23
By mair, on January 26th, 2023% Ddydd Llun diwethaf daeth cyfle i mi gerdded ychydig yng nghwmni Andras Iago. Dechreuodd y daith ar y gwastad o gwmpas Llyn Crafnant, ond gan fod Andras yn llawer mwy ffit ac anturus na mi, awgrymodd y gallem fentro i fyny’r llethrau i gyfeiriad Crimpiau – copa 475m o uchder rhwng Llyn Crafnant a Chapel Curig. Ar y brig cawsom sgwrs gyda cherddwr arall oedd yno o’n blaenau. Pan ofynnodd i ni oeddem ni’n lleol, a minnau’n pwyntio at fy nghyn-gartref oddi tanom, dywedodd yn frwdfrydig – ‘mae’n rhaid dy fod yn adnabod y mynyddoedd yma fel cefn dy law?’ Dwi’n siŵr fy mod wedi gwrido cryn dipyn wrth gyfaddef nad oedd hynny’n wir! Serch fy mod wedi fy magu yng nghanol mynyddoedd Eryri, dim ond llond llaw o gopaon yr wyf wedi eu cyrraedd. Mwya’r cywilydd, er eu bod ar ein stepen drws yng Nghapel Curig, methais wneud y mwyaf o’r cyfleoedd arbennig i’w mwynhau!
Ac mae hynny’n beth hawdd i ddigwydd i lawer ohonom. Rydym ni’n byw mewn cyfnod lle mae pob math o wybodaeth ddim ond clic i ffwrdd oddi wrthym. Ddwy ganrif yn ôl bu Mari Jones yn barod i gerdded milltiroedd lawer er mwyn prynu Beibl iddi’i hun. Ond erbyn hyn, dwi’n siŵr fod y rhan fwyaf ohonom hefo mwy nag un Beibl yn y tŷ, heb sôn am y casgliad enfawr o Feiblau Cymraeg a Saesneg, pregethau, ac astudiaethau Beiblaidd sydd ar gael yn ddidrafferth ar y we. Er yr holl gyfoeth o adnoddau, mor hawdd yw colli’r cyfleoedd arbennig i ryfeddu at ddaioni Duw a thyfu’n debycach i’r Arglwydd Iesu trwy ddarllen, myfyrio, gweddïo a byw bywyd o addoliad gyda’n cyd-Gristnogion.
Dros y blynyddoedd, dau brif beth sydd wedi fy symbylu i gerdded mynyddoedd: anogaeth ffrindiau a sylweddoli drosof fy hun cymaint yr wyf yn mwynhau ar y llethrau. Ydym ni wedi rhoi’n ffydd yng Nghrist a phrofi’r cariad a’r maddeuant unigryw sydd ond yn dod trwyddo Ef? Ac wedi hynny, ydym ni’n barod i annog eraill i ymuno â ni ar y daith yn hyderus fod Iesu’n fwy na digon i’n bodloni?
Ar ôl eu sgwrs wrth ffynnon Jacob, aeth y wraig a fu’n siarad ag Iesu i ffwrdd gan gyhoeddi wrth eraill ei bod yn tybio iddi gyfarfod y Meseia. Credodd llawer o Samariaid yng Nghrist wedi tystiolaeth hynod y wraig, ond mae’r bennod yn mynd ymlaen i nodi – ‘A daeth llawer mwy i gredu ynddo trwy ei air ei hun. Meddent wrth y wraig, “Nid trwy’r hyn a ddywedaist ti yr ydym yn credu mwyach, oherwydd yr ydym wedi ei glywed drosom ein hunain, ac fe wyddom mai hwn yn wir yw Gwaredwr y byd.” (Ioan 4:41-42)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 29.01.23
By mair, on January 12th, 2023% Mae’n debyg bod nifer ohonoch bellach wedi clywed y newyddion fy mod wedi derbyn galwad i fod yn weinidog ar Gapel y Ffynnon, Bangor o fis Mai ymlaen. Byddaf hefyd yn cael cyfle hefyd i gydlynu Rhwydwaith Daniel Rowland sy’n gynllun hyfforddiant newydd ar y cyd â Choleg Diwinyddol Union, Pen-y-bont ar Ogwr. Fel y gallwch ddychmygu nid oedd yn benderfyniad hawdd i’w wneud, ond wedi cyfnod hir o weddïo rydym yn barod i ddibynnu ar arweiniad Duw i ni fel teulu, fel y byddwn yn ymddiried yn Ei ddarpariaeth ar gyfer y dyfodol i Fro Aled hefyd. Diolch i chi i gyd am eich gweddïau a’ch cynhesrwydd tuag atom fel teulu, ac am eich holl gefnogaeth dros y blynyddoedd. Nid oes angen dweud na fyddwch fyth ymhell o’n gweddïau.
Yn aml gall sefyllfaoedd annisgwyl ein helpu i sylweddoli beth yr ydym yn dibynnu arnynt, a chawsom brofiad o hyn yn Llansannan wythnos cyn y Nadolig. Torrodd y cysylltiad trydan i’n rhan ni o’r pentref rhwng 3 a 9 yr hwyr, a bu’r oriau hynny o dywyllwch yn ddiddorol a dweud y lleiaf! Rhyfeddais mor frawychus o dywyll oedd Ffordd Gogor heb olau stryd, a bu’n dipyn o gur pen meddwl beth oedd yn bosib hefo llond llaw yn unig o ganhwyllau, a llond tŷ o declynnau amhosib eu defnyddio! Yn ystod y cyfnod heb drydan roeddwn yn gweld ei angen yn enfawr, ond wedi i’r cysylltiad gael ei adfer dychwelais i fywyd arferol heb feddwl rhyw lawer am y peth.
Ac mae yna berygl y gallwn ymddwyn mewn ffordd debyg yn ein perthynas â’r Arglwydd. Gallwn fod yn eiddgar yn gweddïo ac yn moli am gyfnodau, cyn tawelu a chilio wrth i fywyd ‘normal’ ddychwelyd. Ond yn wahanol i gyflenwad trydan, ni fydd yr Arglwydd fyth yn diflannu’n ddirybudd, oherwydd ‘nid yw Ceidwad Israel yn cysgu nac yn huno’ (Salm 121:4). Ac i’r gwrthwyneb i gwmnïau sy’n elwa wrth gyflenwi egni i’r rhai sy’n talu’n ddrud amdano, mae’r Arglwydd Iesu yn darparu’r hyn sydd ei angen arnom fwyaf, ac wedi talu’r pris yn llawn ar y Groes. ‘Oherwydd y mae Crist eisoes, yn yr amser priodol, a ninnau’n ddiymadferth, wedi marw dros yr annuwiol.’ (Rhufeiniaid 5:6)
Yn y pen draw, nid oes gan y cwmni sy’n dod â thrydan i’ch tŷ lawer o ddiddordeb mewn perthynas bersonol. Os yw’r ymwneud masnachol rhyngoch yn gweithio heb ormod o gyfathrebu, gorau oll iddynt hwy! Ond nid felly y mae rhwng yr Arglwydd Dduw a ni. Trwy’r Arglwydd Iesu mae wedi’n ceisio er gwaethaf ein crwydro, a thrwy’r Efengyl mae’n ein galw ni oll ato heddiw i berthynas dragwyddol o ymddiried ynddo a mwynhau ei gariad a’i gwmni.
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 15.01.23
By mair, on December 29th, 2022% Fel cyfnod y Nadolig, mae blwyddyn newydd hefyd yn tueddu i ennyn teimladau tra gwahanol ymhlith pobl. Gall fod yn arwydd o obaith a her gyffrous i rai, tra bydd eraill a glwyfwyd gan ddigwyddiadau 2022 yn troi tudalen y calendr newydd yn llawer llai brwdfrydig.
Yr hyn sy’n achosi cyffro neu bryder yw’r ffaith nad oes neb ohonom yn gwybod yn iawn beth sydd o’n blaenau. Rhaid i hyd yn oed yr arbenigwyr praffaf ddelio gydag ansicrwydd parhaus a chydnabod nad yw’r ddynoliaeth yn medru rheoli popeth. Ond nid oes rhaid i hyn ein parlysu. Cofiwn fod nifer o ffigyrau amlwg y Beibl hefyd wedi wynebu anawsterau tebyg, a gallwn ddysgu o’u profiadau hwy.
Ystyriwch Ioan Fedyddiwr er enghraifft. Dyma’r un a lanwyd â’r Ysbryd Glân yng nghroth ei fam, yr un a fedyddiodd ac a gyhoeddodd am Iesu: “Dyma Oen Duw, sy’n cymryd ymaith bechod y byd!” (Ioan 1:29) Ond er ei weinidogaeth hynod yn paratoi ffordd yr Arglwydd, wynebodd yntau amheuon ac ansicrwydd. Wrth gyfeirio pobl at Iesu, byddai’n galw arnynt i edifarhau am eu pechodau, ac roedd hynny’n cynnwys Herod Antipas, arweinydd Galilea. O ganlyniad carcharwyd Ioan, ac o’r carchar anfonodd ei ddisgyblion at Iesu gan holi: Ai Ef oedd yr un y bu cymaint o ddisgwyl amdano, neu oedd y gwir Feseia eto i ddod?
Byddai’n hawdd i ni fod yn feirniadol o ansicrwydd Ioan, ond nid felly’r ymatebodd Iesu. Yn hytrach, atebodd Crist yn raslon trwy atgoffa Ioan o’r hyn a wnaeth: “Ewch yn ôl a dweud wrth Ioan beth dych chi wedi’i glywed a’i weld: Mae pobl ddall yn cael gweld, pobl gloff yn cerdded, pobl sy’n dioddef o’r gwahanglwyf yn cael eu hiacháu, pobl fyddar yn clywed, a phobl sydd wedi marw yn dod yn ôl yn fyw. Ac mae’r newyddion da yn cael ei gyhoeddi i bobl dlawd! (Mathew 11:4-5 Beibl.net)
Ar ddechrau blwyddyn newydd gyda’n gobeithion a’n hofnau yn gymysgedd ddryslyd, mae geiriau Iesu’n gyngor arbennig i ninnau hefyd. Yng nghanol ein hansicrwydd, edrychwn ar bwy yw’r Arglwydd Iesu gan fyfyrio ar y darluniau a ddefnyddiodd i ddisgrifio’i hun: Bugail Da, Goleuni’r Byd, yr Atgyfodiad a’r Bywyd. Ystyriwch yr hyn a gyflawnodd trwy Ei weinidogaeth, Ei farw aberthol ar y Groes a’i atgyfodiad gogoneddus. Oes yna rywun rhagorach y gallwn ymddiried ein hunain iddynt, sydd wedi talu’n dyled drosom, ac sy’n addo bod gyda ni bob amser? (Mathew 28:20)
Ble gwelir cariad fel
ei ryfedd gariad ef?
Ble bu cyffelyb iddo erioed?
Rhyfeddod nef y nef!
(Iago Trichrug)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 01.01.23
By mair, on December 10th, 2022% Oedd y newyddion yn annisgwyl? Neu oeddech chi’n synnu dim o glywed yr ystadegau diweddaraf? Dros y pythefnos diwethaf mae canlyniadau Cyfrifiad Cenedlaethol 2021 wedi cael cryn sylw. Y prif benawdau oedd bod 43.6% o bobl Cymru’n uniaethu â Christnogaeth, a’r canran o siaradwyr Cymraeg wedi gostwng i 17.8%. Wrth ganolbwyntio ar y ffigyrau moel mae’n naturiol eu bod yn cael eu disgrifio fel dirywiad sy’n peri siom i Gymry Cymraeg a Christnogion fel ei gilydd. Ond mae’n rhaid i ni gofio mai math arbennig o ddarlun y mae cyfrifiad yn ei roi. Nid yw’n dweud llawer wrthym am gyflwr cymunedau Cymraeg nac ychwaith beth mae ticio’r blwch Cristnogaeth ar ffurflen yn ei olygu!
Mae’n siŵr eich bod wedi clywed am darged Llywodraeth Cymru o gael miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050, ond os na fydd hynny’n cynnwys cymunedau Cymraeg, slogan wag fydd hi. Prin y gallwn ei gyfri’n llwyddiant cael miliwn o siaradwyr os yw’r iaith Gymraeg yn ddim mwy na sgil y gellir ei defnyddio fel tric mewn parti!
Ac wrth i ni feddwl am Gristnogaeth yng Nghymru, nid faint sy’n ticio bocs yw’r ffactor allweddol, ond beth yw natur y Gristnogaeth honno. Oherwydd nid i berthynas lled-braich y mae Duw yn ein galw yn Iesu Grist ond i berthynas agos o garu, ymddiried, ac ufuddhau i’r Un a ddioddefodd ‘un waith am byth dros bechodau, y cyfiawn dros yr anghyfiawn, i’ch dwyn chwi at Dduw.’ (1 Pedr 3:18)
Dyma’r newyddion da sy’n sail i apêl hyfryd un o’n carolau plygain enwocaf:
Am hyn, bechadur, brysia
fel yr wyt,
ymofyn am y noddfa
fel yr wyt;
i ti’r agorwyd ffynnon
a ylch dy glwyfau duon
fel eira gwyn yn Salmon
fel yr wyt,
gan hynny tyrd yn brydlon
fel yr wyt. (Eos Iâl)
Mae bod yn wir ddisgybl i Grist yn golygu bywyd newydd a theulu newydd! Fel y gwelwn yn yr adnod uchod, bydd y rhai sy’n ymddiried yng Nghrist yn cael mynediad at Dduw o ganlyniad i aberth y Gwaredwr. Fe gânt hefyd eu huno â’i gilydd yn gorff Crist – cymuned gariadus o bobl a dderbyniodd yr Ysbryd Glân i’w galluogi i foli, gwasanaethu a thystiolaethu i gariad Duw ym mhob oes.
Boed ni’n byw mewn cyfnod o fendith amlwg, neu’n nofio yn erbyn y llif fel lleiafrif yn ein cymunedau, yr un yw galwad Duw i’w bobl: ‘Byddwch yn ddi-fai a diddrwg, yn blant di-nam i Dduw yng nghanol cenhedlaeth wyrgam a gwrthnysig, yn disgleirio yn eu plith fel goleuadau yn y byd, yn cyflwyno gair y bywyd.’ (Philipiaid 2:15-16)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 11.12.22
By mair, on November 24th, 2022% Oeddech chi’n un o’r miliynau fu’n gwylio’r gêm nos Lun diwethaf? Hyd yn oed os nad ydych yn dilyn pêl droed, gallaf ddychmygu iddi fod bron yn amhosib osgoi’r holl sôn fu am ymddangosiad cyntaf Cymru yng Nghwpan y Byd ers 1958. Y bwletinau newyddion, rhaglenni dogfen, Yma o Hyd yn cael ei chanu’n ddi-ddiwedd, ac wedi’r holl ddisgwyl, daeth y foment hanesyddol. Hen Wlad Fy Nhadau yn cael ei bloeddio yn Qatar ac i ffwrdd â ni! Sut oeddech chi’n teimlo?
Rhyw chwarter awr wedi’r gic gyntaf roeddwn i’n ddigon fflat (i gyd-fynd â pherfformiad di-fflach hanner cyntaf Cymru!) Ar ôl i’r holl heip dawelu sylweddolais fy mod wedi gwylio cannoedd o gemau pêl droed dros y blynyddoedd, a bod hynny fwy nag unwaith wedi arwain at siom! Ym mhob agwedd o fywyd gall edrych ymlaen gormodol at rywbeth arwain at siom pan nad yw’r realiti’n cyd-fynd â’n disgwyliadau. Neu ar y pegwn arall, gallwn gael ein siomi ar yr ochr orau gyda’r hyn sy’n digwydd oherwydd bod ein disgwyliadau mor isel! (Dwi ddim yn cyfeirio at unrhyw gefnogwyr penodol!)
Wrth i dymor yr Adfent gychwyn y Sul yma, byddwn yn clywed llawer am ddyfodiad Crist i’n byd, ac os yw 64 mlynedd o ddisgwyl am Gwpan y Byd yn teimlo’n hir, dychmygwch yr edrych ymlaen yn Israel am y Meseia hir ddisgwyliedig! Yn ystod gweinidogaeth ddaearol Iesu gwelwyd ymatebion tra gwahanol iddo. Bu rhai yn barod i adael popeth i’w ddilyn Ef (Luc 5:28), ond dyfarniad Ioan oedd: ‘Daeth i’w gynefin ei hun, ac ni dderbyniodd ei bobl ei hun mohono.’ (Ioan 1:11).
Mae’n hawdd edrych yn feirniadol ar y rhai a wrthododd Iesu yn y Testament Newydd, ond sut ydym ni wedi ymateb i ddyfodiad Mab y Dyn? Efallai nad ydym yn ei wrthwynebu’n gyhoeddus, ond gall ein calonnau fod yn gyndyn iawn i edifarhau ac ildio Iddo wrth i ni wynebu gwahanol heriau a themtasiynau. Neu efallai mai siom sy’n pwyso arnom – siom o orfod delio ag amgylchiadau anodd nad oeddem erioed wedi disgwyl iddynt ddod i’n rhan.
Erbyn diwedd y gêm nos Lun, roedd fy siom wedi pylu’n sylweddol – ac nid oherwydd unrhyw beth yr oeddwn i wedi ei wneud! Beth bynnag yw’n cyflwr ar hyn o bryd, mae’r Efengyl yn ein cymell i droi’n golwg mewn ffydd at Iesu a gadael i’r gwirionedd amdano siapio ein disgwyliadau. ‘Er mwyn y llawenydd oedd o’i flaen, fe oddefodd ef y groes heb ddiffygio, gan ddiystyru gwarth, ac y mae wedi eistedd ar ddeheulaw gorseddfainc Duw. Meddyliwch amdano ef, a oddefodd y fath elyniaeth ato’i hun gan bechaduriaid, rhag i chwi flino na digalonni.’ (Hebreaid 12:2-3)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 27.11.22
By mair, on November 10th, 2022% O’r diwedd mae pethau’n dod yn ôl i drefn yng nghanol Llansannan! Gyda’r gwaith mawr wedi’i gwblhau, ers diwedd mis Hydref mae’n bosib gyrru trwy’r pentref â ffos newydd yn cario’r Afon Bach o dan y ffordd. I rywun fel fi, sydd â dim clem am waith peirianyddol nac adeiladu, mae’r hyn y maent wedi ei gyflawni yng nghanol y pentref mewn llai na blwyddyn yn eithaf rhyfeddol. Ac mae’r cwmni fu’n gyfrifol am y gwaith yn hyderus y gall y system weithio i’w llawn botensial pan ddaw glaw trwm. Felly does dim i’w wneud bellach ond diolch i’r rhai fu’n rhan o’r cynllun, ac ymddiried bod y gwaith a gyflawnwyd yn ddigonol i warchod rhag dinistr.
Gan fod cynhadledd newid hinsawdd COP 27 yn cael ei chynnal ar hyn o bryd yn yr Aifft, byddwn yn clywed llawer am y bygythiadau difrifol sy’n wynebu pobl ledled y byd yn sgil tywydd peryglus o bob math. Yn hytrach na bod tywydd eithafol yn eithriadau prin (dyweder un waith mewn canrif), mae nifer o arbenigwyr yn tybio y bydd y digwyddiadau yma’n dod yn llawer mwy cyffredin. Oherwydd hyn, ni all unrhyw gynllun atal llifogydd warantu y bydd yn diogelu adeiladau cyfagos am byth.
Ond wrth droi at y Beibl, gwelwn fod addewid digyffelyb yn cael ei roi gan Dduw mewn ymateb i gyflwr y byd. Er gwaethaf y dinistr mae pechod yn ei achosi wrth ein gwahanu oddi wrth ein Creawdwr, andwyo’r greadigaeth, ac achosi rhwyg rhwng pobl â’i gilydd, mae gobaith trwy’r hyn a wnaeth ein Harglwydd Iesu Grist. Ac nid ateb dros dro ydyw, ond aberth un waith am byth Iesu, Oen Duw sy’n cymryd ymaith bechod y byd! (Ioan 1:29)
Byddwn yn aml yn wynebu anawsterau a dryswch yn ein bywydau, ac yn brwydro i geisio gwneud synnwyr o’r hyn sy’n digwydd i ni. Cofiwn nad yw’r Efengyl yn ein galw i ddeall popeth, ond i ymddiried yn y Duw sydd yn gwybod y cyfan, ac yn ei Fab a ddywedodd ar y Groes “Gorffennwyd”. Hyd yn oed yn ein hansicrwydd a’n hofnau, trwy ffydd yng Nghrist gallwn gael hyder i wynebu beth bynnag a ddaw oherwydd yr hyn y mae wedi ei gyflawni trosom. Diolch i Dduw, oherwydd aberth Iesu, mae gan y Cristion hyder i fynd at Dduw ‘ar hyd ffordd newydd a byw y mae Ef wedi ei agor inni’. (Hebreaid 10:19-20)
Rhodri
Cliciwch yma i gael y copi llawn: Llais Bro Aled 13.11.22
|
Llais Bro Aled Diweddaraf
|
Comments are closed 
